Câu hỏi tư vấn: “Bác sĩ ơi, tôi là nữ năm nay 32 tuổi thường xuyên bị táo bón. Có lần táo bón chỉ vài ngày nhưng cũng có khi đến cả tuần trời. Cơ thể mệt mỏi khó chịu, bụng thì đau mà không đại tiện được. Bác sĩ có thể cho tôi xin ý kiến khi bị táo bón nên ăn gì và không nên ăn gì không ạ? Tôi cảm ơn bác sĩ!”
Danh mục bài viết
Về bệnh lý táo bón là gì?
Tiếp nhận câu hỏi “người bị táo bón nên ăn gì” từ bệnh nhân và các trường hợp gửi câu hỏi tương tự về với phòng khám, các chuyên gia cho biết rằng tình trạng táo bón là hiện tượng thường xuyên xảy ra trong sinh hoạt đời sống của con người. Nếu khi bị táo bón không thường xuyên, vài ngày thì không có gì đáng lo, nhưng khi bị đến 1 tuần như tâm sự của người bệnh trên thì đây là vấn đề cần được giải quyết càng sớm càng tốt.
Nhận biết các dấu hiệu cảnh báo táo bón
Táo bón là tình trạng khi nhu động ruột không xảy ra thường xuyên hoặc gặp khó khăn trong việc đi đại tiện. Hiện tượng này xảy ra ở mọi độ tuổi nhưng tập trung nhiều ở nữ giới do cấu trúc sinh lý và ở người cao tuổi từ 55 trở lên.
Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết táo bón:
- Đại tiện ít hơn 3 lần/tuần – tức là ít hơn 2 ngày/lần trong khi vẫn ăn đầy đủ 3 bữa/ngày.
- Phân bị khô và cứng: Bạn có thể cảm nhận được sự căng tức khi ngồi vệ sinh nhưng không thể đẩy được phân ra.
- Cảm giác đau, khó chịu và mót rặn ở hậu môn; cảm giác chưa tống hết phân ra ngoài kể cả khi cố rặn.
- Đầy hơi, chướng bụng và đau quặn bụng trước khi có thể đi vệ sinh.
- Thường xuyên mệt mỏi, uể oải, chán ăn; cơ thể dễ bị mất nước và mất sức; suy nhược cơ thể và xuống tinh thần – do ảnh hưởng của táo bón.
Người bị táo bón thường xuyên không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, chất lượng cuộc sống mà còn ảnh hưởng đến sức khoẻ. Táo bón là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh trĩ và các bệnh hậu môn trực tràng khác.
Tại sao một người bị táo bón?
Thông thường thức ăn sẽ được dạ dày tiêu hoá và đẩy các chất cặn bã ra ngoài theo đường hậu môn được gọi là phân. Tình trạng táo bón diễn ra khi quá trình đào thải này gặp vấn đề hoặc phân gặp vấn đề chủ yếu từ các nguyên nhân chính như:
- Thói quen nhịn đại tiện: Ban đầu bạn có thể nhịn vài phút nhưng càng nhịn lâu đến vài tiếng hay cả nửa ngày thì phân sẽ cứng và khiến quá trình đại tiện gặp khó khăn.
- Có chế độ ăn ít chất xơ, thiếu nước, thừa đạm và hấp thụ quá nhiều đường và chất bảo quản.
- Thiếu vận động, thói quen ngồi làm việc thời gian dài ảnh hưởng đến chức năng đào thải phân của cơ thắt hậu môn.
- Một số nguyên nhân khác có thể kể đến như: Tăng cân nhanh chóng, mang thai, do tác dụng phụ của các loại thuốc điều trị khác, sử dụng kháng sinh lâu ngày…
Người bị táo bón nên ăn gì để cải thiện?
Khi bị táo bón nên ăn gì chúng ta cần chú trọng đến các nhóm chất xơ có trong rau, củ, quả đồng thời kết hợp với chế độ sinh hoạt và vận động lành mạnh.
Nhóm rau
Bất kỳ một loại rau xanh nào cũng mang lại lượng chất xơ tốt đầy đủ cho quá trình tiêu hoá của cơ thể người. Rau xanh không chỉ chứa nhiều chất xơ, khoáng chất giúp tăng cường hoạt động của nhu động ruột, hỗ trợ mềm phân và đại tiện được dễ dàng hơn.
Đặc biệt là một số loại rau như:
- Rau lang, rau đay, mồng tơi: Có nhiều dinh dưỡng và chất nhờn hỗ trợ bảo vệ niêm mạc dạ dày và hỗ trợ làm mềm phân.
- Rau dền, súp lơ, bắp cải, cải chíp: Chứa nhiều chất xơ và khoáng chất kể cả khi bạn chế biến đơn giản như luộc hoặc nấu và xào.
Nhóm củ
Đặc biệt là củ khoai lang có vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình cải thiện táo bón, khoai lang giúp tiêu hoá các loại đồ ăn khác tốt hơn bởi có chứa nhiều nước, chất xơ và các khoáng chất tự nhiên rất tốt cho cơ thể. Hơn nữa, khoai lang giúp no lâu và hỗ trợ giảm cân, tập luyện và giúp nữ giới trẻ khoẻ hơn.
Một số loại củ như củ đậu (chứa rất nhiều nước và chất xơ), củ cải (chứa nhiều vitamin và chất dinh dưỡng), củ khoai tây,….
Nhóm các loại đậu
Các loại đậu – hay còn gọi là đỗ như đỗ đen, đậu hà lan, đỗ xanh cung cấp một lượng chất xơ dồi dào cùng nước, vitamin và khoáng chất hỗ trợ nhuận tràng, kích thích hoạt động của hệ tiêu hoá nên mang lại hiệu quả cực kỳ cao nếu bạn biết cách ứng dụng vào bữa ăn hàng ngày.
Một số món hầm và ninh từ các loại đậu đen, đậu đỏ, đậu hà lan như hầm với chân giò, hầm với sườn heo, hầm với gà…
Nhóm quả
Đa số các loại quả đều mang đến hiệu quả tốt trong quá trình hỗ trợ cải thiện và chữa trị táo bón:
- Nhóm quả mọng có dâu tây, việt quất, nam việt quất, mâm xôi.
- Các loại quả có múi như canh, cam, quýt, bưởi,…
- Một số quả giàu chất xơ và nước như quả ổi, quả táo, quả hồng…
- Quả chuối, quả dưa hấu, quả bơ…
Nhóm thực phẩm bổ sung
Bao gồm các loại thực phẩm hỗ trợ tăng cường hệ vi sinh đường ruột như sữa chua, men vi sinh, các loại rau củ quả lên men, dưa chua, kim chi, kombucha…nếu được sử dụng linh hoạt sẽ hỗ trợ rất nhiều trong quá trình tiêu hoá và giảm táo bón.
Người bị táo bón không nên ăn gì?
Sau khi biết được bị táo bón nên ăn gì chúng ta cũng cần biết một số loại thực phẩm nên tránh hoặc hạn chế sử dụng như:
Sữa và các chế phẩm từ sữa
Nhất là sữa tươi từ động vật và các loại sữa chưa được chế biến cũng như bơ, kem, phô mai cần được hạn chế bởi trong các loại sữa động vật chữa rất nhiều lactose – nguyên nhân chính gây ra đầy hơi, khó tiêu, ợ chua ở người. Tuy có lời khuyên không nên uống sữa hoặc sử dụng các loại bánh được làm từ sữa nhưng sữa chua lại là một ngoại lệ bởi có ích cho hệ tiêu hoá của con người.
Các loại đồ ăn chứa chất bảo quản, chế biến sẵn
Các loại đồ đóng gói hầu như có quá trình chế biến qua nhiều lần dầu mỡ hoặc chứa lượng đường vượt mức cho phép hấp thụ của con người. Một số hãng đồ ăn nhanh thường sử dụng quá nhiều gia vị mang tính cay nóng, khi đó dạ dày sẽ bị quá tải, thiếu nước nghiêm trọng khiến cho bề mặt phân cứng và sần sùi, gây ra táo bón và đau đớn khi đại tiện.
Đồ uống có cồn và các chất kích thích
Sử dụng nhiều bia, rượu sẽ khiến quá trình tiểu tiện diễn ra nhanh chóng hơn, đồng thời khi đó lượng nước của cơ thể thoát ra qua hoạt động tiểu tiện, mồ hôi nên thiếu thốn trầm trọng trong quá trình tiêu hoá. Người sử dụng các chất kích thích không chỉ ảnh hưởng đến quá trình đào thải phân mà ảnh hưởng đến toàn bộ cuộc sống và sức khỏe khi lạm dụng.
Ngoài ra bạn cũng nên hạn chế, ăn với lượng vừa đủ các loại hải sản có vỏ bởi chúng quá giàu đạm và gây ra khó tiêu; hạn chế ăn thịt đỏ và nên ăn thịt trắng; hạn chế sử dụng cà phê và trà bởi gây ra kích thích nhu động ruột và gây nên tiêu chảy – cũng không hoàn toàn tốt đối với cơ thể người.
Nhìn chung, nếu đã biết rằng bị táo bón nên ăn gì – không nên ăn gì nhưng vẫn còn băn khoăn thì việc gọi đến tổ tư vấn 0243 9656 999 – yêu cầu được các bác sĩ chuyên gia tư vấn sẽ giúp bạn cải thiện nhanh chóng tình trạng táo bón của mình hơn rất nhiều.
Chúng tôi đang lắng nghe.
Bạn cần trao đổi thêm về chủ đề bài viết này? Chia sẻ nó với chúng tôi trên Pinterest , Twitter hoặc Tumblr của chúng tôi.