Tắc ống dẫn tinh: Biểu hiện, nguyên nhân và cách điều trị sớm có con

Tắc ống dẫn tinh – một trong những bệnh lý đe dọa đến khả năng sinh sản của nam giới. Ống dẫn tinh bị chặn tại bất kỳ vị trí nào thì nam giới sẽ rất khó có con. Vậy nguyên nhân ống dẫn tinh bị tắc do đâu, triệu chứng bệnh là gì và cách điều trị như thế nào cùng bác sĩ tìm hiểu dưới đây. 

Tổng quan tắc ống dẫn tinh là gì? 

Tắc ống dẫn tinh chỉ tình trạng một vị trí nào đó trên ống dẫn tinh trùng bị tắc nghẽn. Khi quan hệ, dù xuất tinh nhưng tinh trùng không thể theo tinh dịch ra ngoài, đồng nghĩa với việc nam giới sẽ phải đối mặt với biến chứng vô sinh. 

Các chuyên gia cho biết, những nguyên nhân gây tắc ống ở nam giới phải kể đến: 

• Mắc bệnh viêm nhiễm đường sinh dục

Nam giới mắc các bệnh viêm nhiễm nam khoa như viêm niệu đạo, viêm bàng quang, viêm tuyến tiền liệt, viêm tinh hoàn…Do tinh hoàn, mào tinh và ống dẫn tinh có mối liên hệ chặt chẽ nên nếu viêm nhiễm không được điều trị sớm sẽ gây hiện tượng nghẽn ống dẫn tinh.

• Do chấn thương 

Nam giới gặp chấn thương vùng bìu ben, đáy chậu nếu không khắc phục có thể gây biến chứng ống dẫn tinh tắc nghẽn. 

• Do sự hình thành khối u 

Việc hình thành các khối u vùng sinh dục như ung thư tuyến tiền liệt, ung thư tinh hoàn, ung thư túi tinh…có thể gây chèn ép sang các bộ phận xung quanh, bao gồm cả việc chèn ép ống dẫn tinh dẫn đến tắc nghẽn. 

• Bẩm sinh 

Nam giới bị tắc ống bẩm sinh, bị thiếu một đoạn hay toàn bộ ống dẫn tinh, mào tinh không có thân đuôi hay không có sự liên kết với ống dẫn tinh cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh lý này. 

• Biến chứng hậu phẫu 

Nam giới đã từng thực hiện thắt ống dẫn tinh hay tiểu phẫu giãn tĩnh mạch tinh, điều trị thoát vị bẹn hay tuyến tiền liệt…có thể gây biến chứng là tắc ống dẫn tinh.

Những biểu hiện của bệnh mà nam giới cần biết

Nam giới có thể nhận biết được các triệu chứng tắc ống dẫn tinh dễ dàng, từ đó chủ động đi khám chuyên khoa để điều trị phòng ngừa hiệu quả ngay từ đầu. 

• Tinh hoàn có dấu hiệu nhỏ hơn bình thường. 
• Cảm giác căng tức bất thường khó chịu khi sờ nằn vị trí ống dẫn tinh, mào tinh hoàn. 
• Khó có con, dù quan hệ tần suất đều đặn và không tránh thai nhưng vẫn không có con. 
• Thăm khám thực hiện tinh dịch đồ cho kết quả tinh trùng ít, hoặc không có tinh trùng. 
• Nồng độ FSH sau khi kiểm tra thì thấy bình thường hoặc hơi cao.

Bị tắc ống dẫn tinh phải làm sao?

Tắc ống dẫn tinh là một trong nhiều nguyên nhân hàng đầu dẫn đến vô sinh hiếm muộn. Do đó, hãy chú ý nếu gặp phải triệu chứng bất thường nam giới nên đến ngay cơ sở y tế để thăm khám, xác định bệnh lý và chữa trị sớm kịp thời. 

Ống dẫn tinh bị tắc liệu có điều trị được không?

Khi thăm khám, bác sĩ sẽ căn cứ vào tình trạng bệnh, nguyên nhân cũng như nguyện vọng của bệnh nhân mà chỉ định điều trị cho phù hợp: 

• Nguyên nhân bị tắc nghẽn do viêm nhiễm đường sinh dục, có thể chỉ cần điều trị nội khoa. 
• Các trường hợp bị tắc nặng thường sẽ phải can thiệp phẫu thuật nhằm cắt bỏ đoạn tắc. 
• Trường hợp bệnh nhân bị tổn thương tại mào tinh hoàn dẫn đến tắc nghẽn ống dẫn tinh, bác sĩ sẽ cân nhắc đề nghị kết hợp điều trị kháng sinh và phẫu thuật để mang lại hiệu quả tốt nhất. 
• Trường hợp tắc dẫn đến không có tinh trùng nhưng đang có mong muốn có con, bác sĩ sẽ tiến hành can thiệp vi phẫu lấy tinh trùng từ mào tinh. Nếu không thành công, sẽ tiến hành mổ lấy tinh trùng từ tinh hoàn và tư vấn thực hiện thụ tinh nhân tạo. 

Chẩn đoán bệnh như thế nào?

Để chẩn đoán tắc ống dẫn tinh chính xác, thông thường các bác sĩ sẽ tiến hành một số hạng mục thăm khám dưới đây: 

Chuẩn đoán bệnh

• Xét nghiệm nội tiết sinh dục 

Xét nghiệm testosterone, LH, FSh. Dựa trên kết quả, bác sĩ sẽ đánh giá được nguyên nhân nam giới bị vô sinh là do ống dẫn tinh bị tắc hay do tinh hoàn không sản xuất được tinh trùng. 

Nếu FSh tăng cao cho thấy đang có vấn đề bất thường khi sinh tinh. Nếu trường hợp FSH bình thường, tuy nhiên tinh hoàn không sinh tinh sẽ cần thực hiện một số xét nghiệm cần thiết khác để chẩn đoán. 

• Siêu âm 

Siêu âm tinh hoàn sẽ giúp bác sĩ nhanh chóng phát hiện được các bất thường như nang mào tinh, u tinh hoàn…Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định siêu âm qua ngả trực tràng để quan sát tuyến tiền liệt hay nang ống phóng tinh…

Phương pháp chẩn đoán này giúp bác sĩ xác định được chính xác nguyên nhân tắc ống dẫn tinh do đâu để tư vấn điều trị đúng cách.

• Sinh thiết tinh hoàn

Tiến hành lấy tế bào mô tinh hoàn đem đi sinh thiết, căn cứ vào kết quả xác định được vô sinh là do tắc nghẽn ống dẫn tinh hay do tinh hoàn bị rối loạn chức năng sản xuất tinh trùng. 

Cách chữa tắc ống dẫn tinh hiện nay 

Theo đó, chỉ định phẫu thuật mổ sẽ được thực hiện nhằm sửa chữa ống dẫn tinh, giúp bệnh nhân có thể sớm có con. Một số phương pháp điều trị cụ thể sẽ được chỉ định tùy vào từng trường hợp.

• Tắc trong tinh hoàn

Kỹ thuật mở TESE lấy tinh trùng, được áp dụng với trường hợp bệnh nhân bị tắc trong tinh hoàn. Bác sĩ sẽ tiến hành mổ mở tinh hoàn, lấy tinh trùng, mẫu thu được đem chia nhỏ nhằm tăng khả năng thu tinh trùng. Kỹ thuật này có hiệu quả thu được tinh trùng cao hơn kỹ thuật TESA.

• Tắc trong mào tinh 

Kỹ thuật MESA điều trị tắc nghẽn do tắc mào tinh. Phẫu thuật này được chỉ định với nam giới bẩm sinh không có ống dẫn tinh. Bác sĩ tiến hành mổ mở mào tinh hoàn, hút tinh trùng cho tỷ lệ thành công cao. Tuy nhiên, nhược điểm của kỹ thuật MESA mang tính xâm lấn cao, khi lấy dịch có thể lẫn phải hồng cầu và xơ dính nên có thể gây ảnh hưởng đến lần phẫu thuật tiếp theo. 

Trường hợp tắc trong mào tinh cũng có thể điều trị bằng kỹ thuật TESE hoặc PESA. Phương pháp chọc hút mào tinh lấy tinh trùng không can thiệp mở bao tinh hoàn. 

• Tắc ở đầu gần hoặc đầu xa

Trường hợp ống dẫn bị tắc đầu gần có thể tiến hành nối ống và mào tinh. Phương pháp áp dụng với trường hợp tắc mào tinh tự phát, nhiễm trùng, tắc bẩm sinh…

Trường hợp tắc đầu xa, phẫu thuật nối ống áp dụng cho trường hợp tắc vùng bẹn do chấn thương, thắt ống dẫn tinh…Đa số trường hợp đều có khả năng thành công cao, có tới 90% bệnh nhân có tinh trùng và tỷ lệ thụ thai sau đó cao. 

• Tắc ống phóng tinh

Áp dụng phương pháp cắt nội soi ống phóng tinh qua đường niệu đạo MESA, TESE. Được chỉ định với trường hợp tắc ống phóng tinh sau viêm, ống phóng tinh tạo nang.

Các biện pháp phòng ngừa bệnh

Tắc ống dẫn tinh gây tổn hại nghiêm trọng đến vấn đề sinh sản của nam giới, gây khó có con, vô sinh hiếm muộn. Do vậy, nam giới hãy chủ động phòng ngừa bệnh lý này, bảo vệ khả năng sinh sản. 

• Thăm khám ngay nếu phát hiện dấu hiệu hay tổn thương bất thường tại cơ quan sinh dục. 
• Quan hệ tình dục lành mạnh, chung thủy để ngăn ngừa lây nhiễm bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, giang mai, chlamydia…
• Cẩn trọng khi di chuyển, hạn chế dẫn đến chấn thương vùng sinh dục, nhất là khu vực bìu tinh hoàn.
• Lựa chọn cơ sở y tế uy tín, chuyên khoa hàng đầu thăm khám và điều trị. 
• Thăm khám sức khỏe định kỳ, khám nam khoa định kỳ. 

Tắc ống dẫn tinh là bệnh lý đe dọa khả năng có con ở nam giới, do đó cần lưu ý triệu chứng để thăm khám sớm nhất và điều trị hiệu quả. Đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa đầu ngành, xác định nguyên nhân bị tắc và điều trị theo chỉ định. 

Giới thiệu về tác giả

Bác sĩ CKII Ngô Việt Thành

Bác sĩ Ngô Việt Thành là bác sĩ Ngoại khoa giỏi, giàu kinh nghiệm chuyên môn với tấm lòng y đức hết mình mang lại sức khỏe cho mọi người...là những gì mà đa số người bệnh cảm nhận được.