Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng sinh non, tuy nhiên các chuyên gia xếp 3 nhóm nguy cơ cao gồm: Đa thai, bất thường của cấu tạo tử cung và thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh. Do đó độ cao cổ tử cung có liên quan mật thiết đến việc sinh non của nhiều thai phụ. Cổ tử cung ngắn khi mang thai là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng sinh non hoặc sảy thai.
Danh mục bài viết
Cổ tử cung và vai trò của cổ tử cung
Cổ tử cung chính là cửa ra vào của tử cung, là nơi trung gian nối tử cung với âm đạo. Bộ phận này có vai trò vô cùng quan trọng trong suốt 40 tuần thai cho đến cả quá trình sinh nở. Trong thời kỳ mang thai, độ dài cổ tử cung sẽ tăng lên, và đồng thời cổ tử cung sẽ dày hơn theo sự thay đổi trọng lượng của thai nhi.
Khi có bào thai nằm trong buồng tử cung, cổ tử cung sẽ khép chặt nhờ nút nhầy để bảo vệ cho buồng tử cung luôn kín và vô trùng, đảm bảo sự phát triển của thai nhi.
Trong quá trình chuyển dạ, cổ tử cung sẽ ngắn lại và mở to ra khoảng 1 – 10cm để em bé có thể chui ra khỏi buồng tử cung và chào đời.
Độ cao cổ tử cung bao nhiêu là ngắn?
Độ cao cổ tử cung bao nhiêu là ngắn? Đối với một thiếu nữ phát triển bình thường, cổ tử cung có độ dài chỉ khoảng 30mm, có hình dáng tròn đều và săn chắc. Tuy nhiên, khi mang thai chiều dài cổ tử cung sẽ bắt đầu có những thay đổi.
Khi trọng lượng thai nhi tăng lên, cổ tử cung sẽ dài ra để giữ chắc thai nhi ở trong lòng tử cung. Đến những tuần cuối của thai kỳ, cổ tử cung lại ngắn dần để quá trình sinh nở thuận lợi hơn. Sau khi sinh, độ dài cổ tử cung sẽ dần trở lại bình thường. Độ dài của cổ tử cung khi mang thai được xem là bình thường nếu nằm trong khoảng 30 – 50mm, dưới 25mm là cổ tử cung ngắn.
Để chẩn đoán chính xác, thai phụ cần siêu âm đo độ dài cổ tử cung qua đầu dò âm đạo.
Nguyên nhân gây ra cổ tử cung ngắn
Theo các chuyên gia thì một số nguyên nhân gây ra tình trạng độ cao cổ tử cung ngắn khi mang thai có thể kể đến:
- Do bẩm sinh bộ phận sinh dục kém phát triển, nhi hóa cổ tử cung
- Do phẫu thuật khoét chóp cắt đoạn cổ tử cung.
Ngoài ra, cổ tử cung cũng có một số giai đoạn sinh lý thay đổi chiều dài. Trong thời kỳ mang thai cổ tử cung sẽ dài ra ra để đỡ thai nhi. Đến cuối thời kỳ mang thai cổ tử cung ngắn lại dần dần để chuẩn bị cho kỳ sinh nở. Sau thời kỳ hậu sản cổ tử cung sẽ trở lại hình dạng bình thường.
Một số yếu tố khác làm ảnh hưởng đến kích thước cổ tử cung như:
- Do sự khác biệt về cơ địa của từng người
- Tử cung được kéo dài và xa quá mức
- Mẹ gặp phải các biến chứng xuất huyết trong thai kỳ
- Viêm niêm mạc tử cung
- Nhiễm trùng âm đạo
- Tử cung yếu khiến cho cổ tử cung không đủ khả năng co giãn.
Cổ tử cung và tử cung có ảnh hưởng như thế nào tới việc sinh non?
Có mối liên quan giữa chiều dài cổ tử cung đo bằng siêu âm và tuổi thai khi sinh. Khi chiều dài cổ tử cung ≤ 35mm, ≤ 30mm, ≤ 26mm, ≤ 20mm và ≤ 13mm thì nguy cơ sinh non lần lượt là 2,35%, 3,79%, 6,19%, 9,49% và 13,99%. Nếu chiều dài cổ tử cung đo ở tuần 16 – 28 ngắn sẽ là yếu tố nguy cơ chuyển dạ sinh non.
Cổ tử cung ngắn hầu như không ảnh hưởng đến chức năng sinh lý hoặc hoạt động tình dục, tuy nhiên lại dễ dẫn đến sinh non, sảy thai liên tiếp. Tuy nhiên nếu phát hiện sớm và có biện pháp phòng ngừa bằng cách khâu vòng eo cổ tử cung thì vẫn có khả năng giữ an toàn cho thai nhi.
Nhóm đối tượng và thời điểm cần siêu âm đo chiều dài cổ tử cung
Để đảm bảo an toàn, tránh nguy cơ đáng tiếc có thể xảy ra, mẹ bầu nghi ngờ bản thân có độ cao cổ tử cung ngắn cần chú ý đến những dấu hiệu dưới đây:
Nhóm nguy cơ cao:
Bao gồm các thai phụ có tiền sử sảy thai liên tiếp, tiền sử sảy thai 3 tháng giữa, tiền sử sinh non, có tiền sử đã khâu eo tử cung ở lần mang thai trước. Nhóm này cần được thực hiện đo chiều dài cổ tử cung sớm khi thai 12 – 14 tuần, có thể tiến hành cùng lúc sàng lọc thai quý I.
Nhóm nguy cơ thấp:
Các thai phụ không có tiền sử sảy thai liên tiếp, không có tiền sử sinh non, nên thực hiện sàng lọc vào Quý II ở tuổi thai 20 – 24 tuần.
Sau khi tiến hành siêu âm, nếu cổ tử cung của thai phụ ngắn, tùy thuộc vào tình trạng thai và sản phụ, Bác sĩ lâm sàng sẽ đánh giá, tư vấn và đưa ra phương án điều trị dự phòng sinh non phù hợp như: Khâu eo cổ tử cung, vòng nâng eo.
Vai trò của siêu âm đo chiều dài cổ tử cung trong dự phòng sinh non
Theo tổ chức Y tế thế giới WHO, sinh non là một cuộc chuyển dạ sớm xảy ra từ tuần 22 đến trước tuần thứ 37 của thai kỳ tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng. Cũng theo thống kê của tổ chức này, mỗi năm trên toàn cầu có khoảng 15 triệu em bé sinh non và tỉ lệ tử vong là hơn 10%.
Trẻ sinh non thường đi kèm với các biến chứng nguy hiểm, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể bị bại não, suy giảm thị, thính giác,…, hoặc dẫn tới các di chứng về sau cả về thể chất lẫn trí tuệ, thậm chí dẫn tới tử vong. Trẻ sinh non càng sớm thì nguy cơ xảy ra các vấn đề này càng cao.
Cơ hội sống sót đối với trẻ sinh non ít hơn 23 tuần là gần bằng không, trong khi với 23 tuần là 15%, 24 tuần là 55% và 25 tuần là khoảng 80%. Xác suất cho trẻ sinh non mà không gặp khó khăn gì về sau là rất thấp. Hiện nay, sinh non vẫn còn đang là một thách thức lớn đối với Y học.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng trẻ bị sinh non là do độ cao cổ tử cung của người mẹ có vấn đề. Bởi chiều dài cổ tử cung bình thường trong quá trình mang thai khi chưa có dấu hiệu chuyển dạ là từ 30 – 50mm. Cổ tử cung < 25mm được gọi là cổ tử cung ngắn, điều này sẽ làm gia tăng nguy cơ sinh non, sảy thai, chuyển dạ sớm. Chính vì vậy mà siêu âm đo chiều dài cổ tử cung đối với thai phụ là rất cần thiết.
Các biện pháp điều trị cổ tử cung ngắn
Đối với những bệnh nhân được chẩn đoán có cổ tử cung ngắn, bác sĩ sẽ đề xuất thực hiện các biện pháp hỗ trợ hoặc can thiệp phù hợp:
Một số phương pháp điều trị cổ tử cung ngắn như: thực hiện khâu eo cổ tử cung, đặt vòng hoặc chỉ định uống thuốc bắc để hỗ trợ cho các cơ vòng eo tử cung, giúp các cơ co lại, bền chặt hơn để giữ thai nhi được tốt hơn.
Trong thời gian này, mẹ bầu cần ghi nhớ một số lưu ý sau
- Dành nhiều thời gian hơn để nghỉ ngơi
- Ăn uống đầy đủ dưỡng chất
- Hạn chế đi lại và không nên làm việc nặng, quá sức
- Kiêng quan hệ vợ chồng
- Dùng thuốc và khám thai định kỳ theo lịch của bác sĩ.
Trên đây là những kiến thức được chuyên gia chia sẻ về sự liên quan giữa sinh non và độ cao cổ tử cung. Hi vọng những điều này có thể giúp các mẹ chăm sóc và dưỡng thai khỏe mạnh trong suốt thai kỳ, mẹ tròn con vuông trong kỳ sinh nở. Để được tư vấn trực tiếp, bạn có thể liên hệ HOTLINE 0243.9656.999 hoặc đăng ký lịch trực tuyến tại đây.
Chúng tôi đang lắng nghe.
Bạn cần trao đổi thêm về chủ đề bài viết này? Chia sẻ nó với chúng tôi trên Pinterest , Twitter hoặc Tumblr của chúng tôi.